متن و تقریرات

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین. شنبه ۲۸/۹/۹۴ آقای صدر سه نظریه برای معنای حرفی، ذکر کرد. نظریه نسبیت معنای حرفی کلمات آقای صدر در تبیین معنای حرفی اگر بخواهد معنای حرفی خوب تحلیل شود باید چند مقدمه و مرحله را خوب تحلیل کنیم. البته در این نظریه …

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین. چهارشنبه ۴/۹/۹۴ کلام در اشکالاتی بود که بر نظر آخوند در معنای حرفی وارد شده بود. اشکال ششم آخوند تصورش این بوده که اگر کسی بگوید وضع حروف از باب وضع عام موضوع له خاص است این خاص یا خاص و جزئی …

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین. سه شنبه ۳/۹/۹۴ آخوند فرمود موضوع له حروف جزئی ذهنی نیست زیرا اگر جزئی ذهنی باشد لازم می آید حین استعمال، مستعمل دو لحاظ کند و هو کما تری. رسیدیم به اشکال محقق ایروانی بر آخوند. اشکال پنجم از محقق ایروانی مرحوم …

دوشنبه ۲/۹/۹۴ آخوند فرمود معنای حرفی و اسمی یکی است و اختلافشان در علقه وضعیه است. اشکالات بر کلام آخوند را بیان می کردیم: اشکال چهارم از آقای خوئی ره کلام آخوند این بود که هیچ گاه لحاظ استقلالی به معنای «من» تعلق نمی گیرد. آقای خوئی می فرماید گاهی معنای حرفی استقلالا ملحوظ می باشد. کما این که گاهی …

یکشنبه ۱/۹/۹۴ پس از بحث از امکان اقسام اربعه وضع درباره وقوع آنها بحث می کردیم. عرض کردیم دو قسمِ وضع عام موضوع له عام و وضع خاص موضوع له خاص، مما لاریب فیه است. انما الکلام در وضع عام موضوع له خاص است. آخوند فرمود چنین وضعی واقع نشده و این که توهم شده وضع حروف از قبیل وضع …

شنبه ۳۰/۸/۹۴ بعد از آن که عرض کردیم اقسام اربعه ممکن است، کلام در این واقع می شود که آیا این چهار قسم در خارج واقع شده است یا خیر؟ کلام آخوند در وقوع اقسام وضع قسم اول که وضع عام موضوع له عام است، واقع شده و اسماء اجناس از همین قسم است. قسم دوم که وضع خاص و …

چهارشنبه ۲۷/۸/۹۴ قسم رابع: وضع خاص و موضوع له خاص آیا می توان معنایی خاصی را مثلا زید تصور کنیم و بعد برای عام و کلی آن لفظ را وضع کنیم. مشهور بین اصولیین این است که این قسم رابع محال است. مرحوم میرزا حبیب الله رشتی و مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری قائل شده اند که ممکن است. ادله …

سه شنبه ۲۶/۸/۹۴ کلام در این بود که آیا وضع عام موضوع له خاص عقلا ممکن است یا ممکن نیست؟ ما عرض کردیم که وضع عام، موضوع له خاص ممکن است و به حکایت و تصور احتیاجی نیست. واضع معنایی را تصور می کند و می گوید لفظ را برای مصادیقش وضع می کنم و همین مقدار لازم است که …

دوشنبه ۲۵/۸/۹۴ کلام در این بود که آیا وضع عام و موضوع له خاص عقلا ممکن است یا نه؟ لبّ اشکال کسانی که می گویند محال است، این است که وضع احتیاج به تصور موضوع له دارد إمّا بالتفصیل و إمّا اجمالا و یا به عبارت دیگر بالوجه یا بوجه. وقتی که شما عام را تصور می کنید و موضوع …

چهارشنبه:۲۰/۸/۹۴ کلام مرحوم صدر(ره): عویصه ای که درمطالب پیشین عرض شدکماکان لاینحل باقی ماندومرحوم صدربرای حل آن،چنین میفرماید: مقدمه اولی: سه قانون تکوینی درمسیله ادراک وانتقال ذهنی وجوددارد: قانون اول:وقتی انسان شکلی رامیبیند،صورت آن درذهن اوشکل میگیرد.لذامیگوییم احساس اشیاباعث شکل گیری این صورت میشود.مثلاوقتی اسدرامیبیندصورت اسددرذهن انسان نقش میبندد. قانون دوم:که خودش دوقسم است: الف:اگرانسان مشابه چیزی راببیند،صورت آن شی …

بسم الله الرحمن الرحیم یکشنبه ۲۴/۸/۹۴ بحث از امکان صور متصوره در وضع قول اول: این قول که محکی از قدماست می گوید: دو قسم وضع عام، موضوع له عام و وضع خاص، موضوع له خاص ممکن است اما دو قسم وضع عام، موضوع له خاص و وضع خاص، موضوع له عام امکان ندارد. تقریب این قول: واضع به هنگام …

بسم الله الرحمن الرحیم شنبه ۲۳/۸/۹۴ تکمیل نقل نظریه آقای صدر با توجه به این که ممکن است کلام آقای صدر آن تقریبی که در جلسه قبل کردیم نباشد کما این که در حلقات و تقریر عبد الساتر تصریح دارد در نوشته خود مطالبی را که اجمالش را عرض می کنیم اضافه کردیم که هر که خواست می تواند مراجعه …

*مسلک تعهدمرحوم خویی: فلسفه این نظریه: این نکته راهمه میدانیم که وقتی لفظ گفته میشودمعنی به ذهن خطورمیکند،وارتباط بین لفظ ومعنی امری حقیقی است،حال اگربگوییم این،نتیجه وضع است ووضع راهم امراعتباری بدانیم،اعتبارکه نمیتواندامرتکوینی رابه وجودبیاورد،پس قطعااین انتقال بایدناشی شده ازیک امرتکوینی باشد،وآن امرتکوینی تعهدواضع است که تقریرش بیان خواهدشد. تقریرمسلک تعهد: وضع یعنی تعهدمستعمل به اینکه هروقت قصدبکندتفهیم معنی خاصی …

بسم الله الرحمن الرحیم چهارشنبه ۲۰/۸/۹۴ قول آقای صدر در وضع همانطور که بیان شد عویصه ای که در باب وضع مطرح شده این است که ملازمه بین لفظ و معنا، ملازمه واقعی و تکوینی است، بنابراین نمی شود وضع را معنا کنیم به امر اعتباری که اثر و نتیجه اش امر تکوینی باشد. آقای صدر برای تعریف وضع و …

بسم الله الرحمن الرحیم سه شنبه ۱۹/۸/۹۴ کلام در قول آقای خوئی ره در وضع بود. اشکال سوم اشکال دور: اگر وضع را چنین معنا می کنید که « واضع متعهد می شود هر وقت اراده دارد تفهیم معنای خاصی کند، اراده می کند نطق به لفظ خاصی را» در این صورت اگر انسان اراده می کند نطق به لفظی …

دوشنبه ۱۸/۸/۹۴ قول مرحوم آقای خوئی در وضع: این قول که منشأش قول ملاعلی نهاوندی است وضع را چنین تفسیر می کند: وضع یعنی تعهد مستعمل بر این که هر وقت قصد کند تفهیم معنای خاص را تلفظ به این لفظ کند. این تعهد به این خاطر است که انسان، مدنی بالطبع است و همه احتیاجاتش را خودش نمی تواند …

بسم الله الرحمن الرحیم کلام در معنای وضع بود و کلام محقق اصفهانی را نقل می کردیم. ایشان وضع را جعل و اعتبار لفظ علی المعنی معنا تفسیر کرد مانند این که وضع تکوینی علامت بر روی زمین می کنند فقط وضع، در ما نحن فیه اعتباری است. آقای خوئی ره دو اشکال فرمود: ۱- یکی این بود که معنای …

بسم الله الرحمن الرحیم چهارشنبه ۱۳/۸/۹۴ کلام در معنای وضع بود. دیروز عرض کردیم قول آقا ضیاء این بود که واضع بین طبیبعی لفظ و طبیعی معنا جعل ملازمه می کند. تا قبل از این که ملازمه در خارج وجود باشد در صقع ذهن است ولی وقتی در خارج، لفظ موجود شد ملازمه تکوینا و خارجا موجود می شود . …

بسم الله الرحمن الرحیم سه شنبه ۱۲/۸/۹۴ کلام در حقیقت علقه وضعیه بود. یک قول این بود که علقه وضعیه امر ذاتی و تکوینی است که خیلی دور از واقعیت بود. قول دوم قول مرحوم نائینی بود که فرمود نمی گوییم وضع مثل احکام شرعیه است یعنی همانطور که خداوند وجوب را برای صلاه جعل کرده این الفاظ را برای …

بسم الله الرحمن الرحیم دوشنبه ۱۱/۸/۹۴ امر ثانی فی الوضع: در این امر ثانی چند مطلب عرض می شود. مطلب اول در تعریف وضع، که در آن نکاتی را عرض می کنیم. نکته اولی در تعریف کفایه و توضیح آن. تعریف آخوند: الوضع هو نحو اختصاص للفظ بالمعنی و ارتباط خاص بینهما. نحو اختصاص یعنی طوری است که هر وقت …