متن و تقریرات

یکشنبه ۱۰/۸/۹۴ بسم الله الرحمن الرحیم و الحمد لله رب العالمین و الصلاه و السلام علی محمد و آله الطاهرین و اللعن علی اعدائهم اجمعین. موضوع علم اصول آخوند در کفایه می فرماید: موضوع علم اصول جامع و کلی‌ای است که منطبق می شود بر موضوعات مسائل. برای روشن شدن این بحث در دو نقطه باید بحث کنیم: نقطه اولی: …

شنبه ۹۴/۸/۹ کلام در تعریف علم اصول و در مناقشه خامسه بود. جواب سوم (جواب آقا ضیاء): جواب سوم جواب آقا ضیاء است که می فرماید علم اصول را این طور تعریف می کنیم که علم اصول قواعد خاصه ای است که در استخراج و استنباط احکام شرعیه کلیه الهیه واقع می شود یا در راه تشخیص وظیفه عملیه مکلف، …

شنبه ۱۸/۷/۹۴ نکاتی امروز عرض می کنیم که بعضی اشاره است بدانچه قبلا ذکر کردیم و بعضی را توضیح می دهیم. اول بیان مناقشه خامسه بر تعریف مشهور و دوم جواب مرحوم نائینی است و سوم جواب مرحوم آقای خوئی و چهارم اشکالات آقای صدر بر مرحوم آقای خوئی و پنچم جواب اشکالات آقای صدر. مناقشه خامسه این بود که …

لینک رجوع به  کل مباحث استصحاب   تنبیه اول(فعلیت یقین و شک):  جلسه اول( متن – صوت)  جلسه دوم( متن– صوت) جلسه سوم( متن_ صوت) جلسه چهارم( متن_ صوت) جلسه پنجم( متن_ صوت) جلسه ششم( متن– صوت) تنبیه دوم(موارد ثبوت حالت سابقه با اماره واصل):  جلسه اول( متن – صوت)  جلسه دوم( متن– صوت) جلسه سوم( متن_ صوت) جلسه چهارم( …

چهارشنبه ۱۵/۷/۹۴ کلام در مناقشه خامسه بر تعریف مشهور بود. چهار جواب بر این مناقشه داده اند که بعضی در تعریف تصرف کرده اند و بعضی با همان تعریف مشهور، مناقشه را رد کرده اند. یک جواب، جواب میرزای نائینی بود که فرمود مسئله اصولی آنی است که کبری در قیاس استنباط واقع می شود. بنابراین نقض به علم رجال …

سه شنبه ۱۴/۷/۹۴ بسم الله الرحمن الرحیم عرض شد پنج مناقشه بر تعریف مشهور شده. مناقشه سوم این بود که اصول عملیه، استنباط نیستند بلکه تطبیق می باشند. یک جواب مرحوم نائینی داد که ناتمام بود. یک جواب هم مرحوم آقای خوئی داد که تمام اصول عملیه استنباط است البته نه فقط استنباط حکم شرعی بلکه گاهی استنباط حال حکم …

دوشنبه ۱۳/۷/۹۴ کلام در تعریف هایی بود که برای علم اصول ذکر شده. تعریف اول: مشهور علم اصول را تعریف کرده اند بأنه العلم بالقواعد الممهدۀ لاستنباط الحکم الشرعی. آخوند به این تعریف پنج ایراد گرفته است. البته مرحوم آخوند این پنج اشکال را در کفایه ذکر نکرده اما از تغییر دادن تعریف در کفایه معلوم می شود که ایشان …

یکشنبه ۱۲/۷/۹۴ مطلب رابع: تعریف مسائل علم، تمایز علوم، میزان در وحدت و تعدد علوم. تمایز علوم سه معیار دارد: ۱- تمایز علوم به تمایز موضوعات است، مثلا اصول از فقه و صرف از نحو جداست چون موضوعش جداست. ۲- تمایز علوم به تمایز اغراض است. ۳- تمایز علوم به ذوق و سلیقه مؤلف است. به نظر اول آخوند اشکال …

شنبه ۱۱/۷/۹۴ کلام در این بود که معنای «بلا واسطۀ فی العروض» چیست؟ بیان شد که سه قول هست: قول حاج شیخ اصفهانی ره: قول حاج شیخ اصفهانی که تبعا لصاحب الاسفار بیان فرموده: واسطه در عروض یعنی عرض اگر بخواهد بر موضوع حمل شود، باید قبلش یک محمول دیگری را بگیرد تا تهیّئ و استعداد پیدا کند برای محمول …

جلسه ۸/۷/۹۴ کلام در میزان عرض ذاتی بود یک میزان را آقا ضیاء نقل کرد و یک میزان را آقای صدر نقل کرد و به کلامات حکما نسبت داد خلاصه کلمات آقای صدر کلمات آقای صدر در چند نکته خلاصه میشود نکته اولی : آقا ضیاء معیار خود را به خواجه نسبت داد و آقای صدر به انتساب اشکال کرد …

دوشنبه ۶/۷/۹۴ عرض شد سه میزان برای عرض ذاتی ذکر شده، یکی آنی که محقق عراقی ره فرمود. دیگری قول مشهور بود و قول سوم قولی که مرحوم آقای خوئی و جماعت دیگری بیان فرموند. مرحوم آقا ضیاء تفصیل بین حیث تقییدی و حیث تعلیلی داد که اگر واسطه در عروض حیث تعلیلی باشد عرض ذاتی است ولی اگر واسطه، …

یکشنبه ۵/۷/۹۴ کلام در میزان عرض ذاتی بود. کلام مرحوم آقا ضیا را عرض کردیم که ایشان فرمود: (قسم اول:) عرض یا منتزع از نفس ذات است مثل السواد اسود یا الوجود موجود. دوم: یک وقت جهت خارجی دخیل است ولی آن جهت خارجی به اقتضای خود ذات است مثل العقل مدرک و الانسان ضاحک. سوم: امر خارجی دخیل است …

یکشنبه ۲۹/۶/۹۴ کلام در این بود که گفته اند هر علمی موضوع واحدی می خواهد. وجه اول گذشت و عرض کردیم که اصل این قاعده درست نیست و تطبقیش در اینجا درست نیست و در جایی است که تاثیر و تاثر باشد. وجه دوم برای وحدت موضوع: گفته اند تمایز علوم به تمایز موضوعات است و باید هر علمی موضوع …

شنبه ۲۸/۶/۹۴ اشکالاتی که مرحوم آقای خوئی به قاعده الواحد کرده بودند را بیان کردیم. دو اشکال هم آقای صدر می کند: اشکال اول: اغراض دو قسم است. یک قسم غرض تدوین و تعلم است. یک قسم غرضی است که بر نفس قواعد علم مترتب است و کاری با اشخاص ندارد. این که می گویند هر علمی غرضی دارد، مقصود …

چهارشنبه ۲۵/۶/۹۴ عرض کردیم که قاعده الواحد حتی در واحد بسیط بالحقیقۀ معنا ندارد. این که ما می بینیم نمک شور است یا آب رطوبت دارد خواصی است که خداوند سبحان به این اشیاء داده است و ممکن است به یک شیئ دو خاصیت بدهد. بله نباید این خواص متضاد باشند چون تحققش در خارج محال است. نکته دوم این …

سه شنبه۲۴/۶/۹۴ کلام در این بود که مدعای آخوند ره این است که هر علمی باید موضوع واحد داشته باشد. دو دلیل برای این مدعا ذکر شده است: تمایز علوم به تمایز موضوعات است و حال که چنین است بایستی هر علمی موضوع واحد داشته باشد. اما دلیل اصلی این است که هر علمی، غرضی بر آن مترتب است و …

بسم الله الرحمن الرحیم یکشنبه ۲۲/۶/۹۴ مرحوم آخوند در مقدمه کفایه چند امر را متعرض می شود: امر اول این است که می فرماید: « أن موضوع کل علم و هو الذی یبحث فیه عن عوارضه الذاتیه أی بلا بواسطه فی العروض هو نفس موضوعات مسائله عینا و ما یتحد معها خارجا و إن کان یغایرها مفهوما تغایر الکلی و …

دوشنبه ۱۵/۴/۹۴ کلام در این بود که در تزاحم ملاکی آیا قواعد باب تزاحم در مقام امتثال اعمال می شود یا نه؟ یکی از مرجحات ترجیح به اهمیت بود که بحثش گذشت. در تقریر عبد الساتر که مطالعه می کردم دیدم که محتمل الاهمیه را با احتمال اهمیت یک کاسه کرده کما اینکه دیروز اشکال کرده بودیم. مرجح دوم ترجیح …

جمعه ۱۲/۴/۹۴ سه محاوله ذکر شد برای اینکه اثبات کنیم در مجمع در مثل صل و لا تغصب ملاک هست و تزاحم ملاکی است. هیچ کدام از این سه محاوله تمام نشد ولی لو فرض که این سه محاوله تمام باشد آقای صدر اشکالی دارد که عبارت از این است که شما می خواهید به این اطلاق ماده تمسک کنید …

سه شنبه ۹/۴/۹۴ کلام در این بود که در تزاحم ملاکی از کجا احراز کنیم که در مجمع هم ملاک وجوب هست و هم ملاک حرمت. یک بیان، بیان مرحوم حاج شیخ اصفهانی بود که مرحوم آقا ضیاء ترمیم کرد و خلاصه عرض ما و اشکالات آقای صدر این شد که اولا ما قبول نداریم که دلالت مطابقیه اگر ساقط …